کتاب دید و بازدید اثر جلال آل احمد

درباره کتاب دید و بازدید اثر جلال آل احمد

انسان های داستان های جلال آل احمد اغلب به گذشته تعلق دارند,آنقدر زندگی ها,افکار و نگرش ها و حتی خرافات در طی این سال ها تغییر کرده که خواندن این داستان های جلال حس خواندن متون باستانی می دهد.

اثری متعلق به دیروز..که امروز دیگر برای بسیاری از ما تمام شده. کتاب دید و بازدید مجموعه اي از قصه ها با يك موضوع مشترك: تعصب و خرافات. هر صفحه از كتاب نقد تندو تيز آل احمد از ايمان كوكورانه و بدون درك مردم را نشان ميدهد. نوشته هاي جلال براي هر نسلي قابل تعميم و قابل درك است.

چکیده کتاب

کتاب دید و بازدید ، مجموعه ای از داستان های کوتاه نوشته ی جلال آل احمد است که نخستین بار در سال 1945 منتشر شد. آل احمد در داستان های کتاب دید و بازدید که از اولین آثار او به شمار می آید، به نقد مسائل و مشکلات سیاسی، اجتماعی، مذهبی و فرهنگی جامعه ی ایران می پردازد و از باورهای کورکورانه و عقاید فکر نشده ی پیرامون خود به شدت انتقاد می کند.

داستان های این مجموعه، مخاطبین را به دل فرهنگ و شرایط زندگی ایران در چند دهه ی گذشته می برد و در کنار روایت ماجراها و شخصیت هایی جذاب، از تاریخ این سرزمین سخن می گوید.

 جلال آل احمد در این اثر نیز موفق به خلق داستان هایی شده که محدود به زمانه ای خاص نیستند و برای همه ی نسل ها، حرف هایی برای گفتن دارند.

بخشی از متن کتاب

علیک سلام ننه جون – عیدت مبارک – صد سال به این سال‌ها. زیر سایه‌ی امان زمون، کربلای معلا، نجف اشرف. ننه جون مگه عیدی بشه و سالی بیاد و بره که این ورا پیدات بشه! چرا سری به این ننه جونت نمی‌زنی؟ ای بی‌غیرت، من که با شماها این قدر محبت دارم چرا شما پوس‌کلفتا به من محلی نمی‌ذارین؟

ننه جون خیلی خوش اومدی. چی بگم؟ من که بلد نیستم به شما فکلیا بگم: تربیک – چه می‌دونم – تبریک عرض می‌کنم. ما قدیمیا دیگه کجا این حرف‌ها رو بلد می‌شیم؟ خوب ننه جون بیا این بالا رو دشک بشین دهنتو شیرین کن. شما، تازگی، ننه، از پسرکم کاغد ماغذای ندارین؟

نمی‌دونم کی میادش. شما چی می‌گین ننه؟ واسه‌ی سیززه این جا می‌رسه یا سیززرم تو بیابونا در می‌کنه؟ خدا پشت و پناش باشه ننه جون. ماشالاه ماشالاه خیلی خوش سفره. دلش نمی‌خواد بیاد. پنج ماس رفته و هنوز دلش نمی‌خواد برگرده سر خونه زندگیش و پیش ننه‌ی پیرش.

اما ای ننه… بیاد چه کنه؟ روزی رو که خدا هر جا باشه می‌رسونه. منم که تا حالا گشنه نمونده‌م. پس بیاد چه کنه؟ اون جا در جوار اون بزرگوارا، یه زیارت سیر می‌کنه. ما که قسمتمون نیست. وقتی‌ام میخاس بره هر چه اصرارش کردم منو نبرد. خوب راسی ننه بگو ببینم خانومت چطوره؟ خوبه؟ اهل خونتون که همه سلامتن؟ آره؟

نقد و بررسی کتاب دید و بازدید

مجموعه ۱۲ داستان کوتاه دید و بازدید یکی دیگر از آثار جلال آل احمد است که اینک از نظر علاقمندان به او و آثارش می‌گذرد. جلال در هر دوازده داستان این کتاب به انتقاد و کوبیدن وضعیت موجود آن دوره که سراسر کشور در هرج و مرج ناشی از هجوم بیگانگان استعمارگر و بعداز آن دست و پا می‌زند می‌پردازد.

در هریک از این داستانها به دفاع از مردم ستمدیده و رنج‌کشیده دوران خود توجّه می‌کند و هربار یکی از عوامل سرخوردگی ملت را گوشزد می‌کند. جلال در تمام این دوازده داستان همچون دیگر روشنفکران تحصیل‌کرده آن زمان به روشنگری و آگاهی مردم می‌شتابد.

دید و بازدید اولین داستان از این مجموعه است که جلال در آن به بهانه دید و بازدید سال نو و نوروز آدمهای مختلف جامعه را معرفی می‌کند. راوی داستان جوان شاعری است که در اولین دیدارش به دیدن یک استاد ادبیات می‌رود.

این استاد ادبیات که وانمود می‌کند همیشه درمیان انبوهی از کارهای ادبی و هنری غرق است، مهمانانی از اشراف و آدمهای مهم حکومتی دارد و خود نیز آدم بی‌دردی است که از اجتماع دردمند خود تنها شنیده است و آنها را در شعرهایش می‌سراید؛ مهمانانش نیز که همه از آدمهای ثروتمند و بلندپایه‌اند چیزی جز منافع خود را نمی‌جویند و در بحثهای خود درباره اوضاع سیاسی و اجتماعی مملکت حرف می‌زنند و هریک بنا به موقعیت خود آن را تفسیر می‌کنند.

استاد نیز وقتی درمیان آنهاست، یکی از آنها می‌شود و خودش نیز زندگی‌ای اشرافی دارد. در میان مهمانان استاد تنها چند جوان محصل هستند که گویا تنها برای گرفتن نمره به دست‌بوس استاد آمده‌اند و حضور این مهمانان بلندپایه و عالی‌مقام برایشان مایه تعجب است.